چند وقتی است که بحث بلاکچین بسیار داغ شده است. این فناوری نو ظهور، در صنایع و زمینه های مختلفی کاربرد دارد و باعث ساده سازی بسیاری از مراحل کاری شده است. تکنولوژی بلاکچین برای ارسال و انتقال اطلاعات، از فناوری جدیدی با ایمنی بسیار بالا کمک می گیرد.
برای همین بلاکچین محبوبیت زیادی پیدا کرده است و همه می خواهند بدانند که بلاکچین چیست و چه کاربردهایی دارد. در ادامه نکات اصلی که باید در مورد بلاکچین بدانید را توضیح داده ایم.
بلاکچین چیست؟
بلاک چین در واقع یک دفترچه توزیعشده عمومی و غیرمتمرکز است؛ که از دو کلمه Block و Chain تشکیل شده و بهمعنی زنجیره بلوک است. منظور از زنجیره بلوک، زنجیرهای از اطلاعات دیجیتال ذخیره شده در یک بلاک است. بلاکچین امکان ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال را فراهم میکند. در پاسخ به سوال بلاکچین چیست باید گفت که در واقع فناوری بلاک چین نوعی سیستم ثبت اطلاعات و گزارشات است که اطلاعات آن بین همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته میشود.
جعل این فناوری ایمن بدلیل رمزنگاری قوی امکانپذیر نیست. پس از ثبت داده در یک بلاک تغییر آن امکانپذیر نیست و دادههای ذخیره شده در اختیار همه اعضای شبکه قرار میگیرد؛ بنابراین برای تغییر آنها نیاز به تغییر در بلاکهای دیگر موجود در شبکه است.
فرآیند صدور مالکیت در بلاکچین توسط ترکیبی از کلیدهای عمومی و خصوصی انجام میشود. از ویژگیهای بلاک چین این است که بهصورت متن باز است و هیچ مالکی ندارد؛ ویژگی دیگر آن مدیریت و تنظیم شبکه بهصورت اتوماتیک است.
فناوری بلاک چین بهصورت بالقوه امکان حذف مقادیر زیادی از ثبت سوابق، صرفهجویی در هزینه، سادهسازی زنجیرههای تامین و … را دارد.
بلاکچین چگونه استفاده میشود؟
بلاکچینها اطلاعات مربوط به تراکنشهای پولی را با استفاده از ارزهای دیجیتال ذخیره میکنند، اما انواع دیگری از اطلاعات مانند ردیابی محصول و سایر دادهها را نیز ذخیره میکنند.
به عنوان مثال، محصولات غذایی را میتوان از لحظه ارسال، در تمام طول سفر و تا تحویل نهایی ردیابی کرد. این اطلاعات میتواند مفید باشد زیرا اگر شیوع آلودگی وجود داشته باشد، میتوان منبع شیوع را به راحتی ردیابی کرد. بنابراین بلاک چینها میتوانند دادههای مهم را برای سازمانها ذخیره کنند.
فناوری بلاکچین چگونه کار میکند؟
در سالهای اخیر، ممکن است متوجه شده باشید که بسیاری از کسبوکارها در سراسر جهان از فناوری بلاکچین استفاده میکنند. اما فناوری بلاکچین چیست و دقیقاً چگونه کار میکند؟ آیا این یک تغییر قابل توجه است یا یک فناوری ساده و اضافه است؟ فناوری بلاکچین هنوز جوان است و پتانسیل انقلابی شدن در آینده را دارد. بنابراین، بیایید این فناوری را بیشتر بشناسیم.
بلاک چین ترکیبی از سه فناوری پیشرو است:
- کلیدهای رمزنگاری
- یک شبکه همتا به همتا حاوی یک دفتر کل مشترک
- وسیلهای برای محاسبات برای ذخیره تراکنشها و سوابق شبکه
کلیدهای رمزنگاری از دو کلید تشکیل شده است: کلید خصوصی و کلید عمومی. این کلیدها به انجام معاملات موفق به دو طرف معامله کمک میکنند. هر فردی که این دو کلید را دارد، از آنها برای تولید یک مرجع هویت دیجیتال امن استفاده میکند.
این هویت امن مهمترین جنبه فناوری بلاکچین است. در دنیای ارزهای دیجیتال، این هویت به عنوان «امضای دیجیتال» شناخته میشود و برای مجوز و کنترل تراکنشها استفاده میشود.
امضای دیجیتال با شبکه همتا به همتا ادغام شده است. تعداد زیادی از افرادی که به عنوان مقامات عمل میکنند، از امضای دیجیتالی برای دستیابی به اجماع در مورد تراکنشها، از جمله مسائل دیگر، استفاده میکنند.
هنگامی که آنها اجازه معامله را میدهند، با تأیید ریاضی تأیید میشود که منجر به یک تراکنش ایمن موفق بین دو طرف متصل به شبکه میشود. بنابراین به طور خلاصه، کاربران بلاک چین از کلیدهای رمزنگاری برای انجام انواع مختلف تعاملات دیجیتالی در شبکه همتا به همتا استفاده میکنند.
کاربرد بلاکچین در صنایع مختلف
بلاک چین در صنایع مختلف از جمله حمل و نقل دریایی، انرژی، نفت و گاز، بانکداری، غذایی و طیف گستردهای از کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد.
به عنوان مثال در حمل و نقل، بارنامه حمل بار بهصورت کاغذی تهیه میشود که قبل از تحویل کالا نیاز به ثبت چندگانه توسط بازرسان و گیرندهها دارد. حتی زمانی که این سیستم الکترونیکی باشد، هنوز روند اداری طولانی برای تحویل کالاها مورد نیاز است. اما کاربرد بلاکچین در صنایع مختلف از جمله صنعت حمل و نقل، باعث تحول در آن شده است.
در آزمایشی از سیستم ردیابی بار مبتنی بر Block chain با ۹۴ شرکتکننده، از جمله بیش از ۲۰ اپراتور بندر و ترمینال مشخص شد که فناوری قرارداد هوشمند، دمای کانتینرها را با استفاده از فناوری IoT (اینترنت اشیا) ردیابی میکند؛ زمان خروج آنها از بنادر و رسیدن به مقصد گزارش میدهد.
هر یک از شرکتکنندگان در زنجیره تامین حمل و نقل در حالی که کانتینر در حال حمل و نقل بود میتوانستند پیشرفت کالاها را از طریق دفتر بلاک چین مشاهده کنند. همچنین وضعیت اسناد گمرکی، بارنامهها و سایر دادهها را بلافاصله (Realtime) مشاهده کنند.
وضعیت اسناد گمرکی، بارنامهها و سایر دادهها نیز بهصورت آنی و بلافاصله قابل مشاهده است. از آنجایی که این رکورد غیرقابل تغییر است، هیچ یک از طرفین نمیتوانستند یکی از بلاکها را بدون توافق دیگران در شبکه تغییر، حذف یا حتی بلاکی به آن اضافه کنند.
بلاک چین حجم عظیمی از ثبت داده را از بین میبرد؛ حجم زیادی از دادهها که در صورتی که چندین طرف در یک معامله درگیر باشند، گیج کننده خواهد بود. بنابراین فناوری بلاکچین و دفترهای توزیع شده در نهایت ممکن است روشی برای ادغام ثبت تمام تجارت جهانی در آینده نزدیک باشد.
فرصتهای شغلی بلاکچین چیست؟
همزمان با کشف مشاغل بیشتر در حوزه بلاک چین، مشاغل توسعه دهندگان بلاک چین در حال رشد روزافزون است. «توسعه دهنده بلاک چین» در بین پنج شغل برتر نوظهور، رتبه اول را دارد و تقاضا برای این موقعیت شغلی بیش از دو برابر شده است.
تمام مشاغل باید هنگام استفاده از بلاک چین رویکردی عملی داشته باشند ولی نمیتوانند کورکورانه یک فنآوری جدید را بهکار بگیرند. فناوریهایی که قابلیت تغییر فعالیتهای تجاری جهان را دارند، تبدیل به مشاغلی میشوند که متقاضیان زیادی دارند؛ مشاغل مرتبط با بلاک چین در صدر قرار دارد.
از جمله مشاغل برتر حوزه بلاک چین میتوان به توسعهدهنده بلاک چین، معمار فناوری بلاک چین، مدیر محصول بلاک چین، تحلیلگر ریسک بلاک چین، مدیر تحلیلگر روابط عمومی بلاک چین، مهندس نرم افزار نهایی و مشاور حقوقی بلاک چین اشاره کرد.
آیا بلاکچین برای همه در دسترس است؟
بلاک چینها چندین سال است که در سطح سازمانی و برای مدیریت دادهها وجود داشته است. با این حال، آنها جدیدا با توسعه رمز ارزها، محبوب و جالب شدهاند.
محتوای ذخیره شده در بلوکهای بلاک چین و فعالیتهای انجام شده توسط شرکتکنندگان مختلف، بسته به نحوه پیکربندی بلاک چین قابل کنترل است. به طور کلی، بلاکچینها برای اهداف خاصی طراحی میشوند و کاربران انواع مختلفی از دسترسیها یا وظایف را دارند.
در بلاک چینهای عمومی (Public Blockchain) به هر کسی اجازه دسترسی داده میشود. بلاک چینهای خصوصی (Private Blockchain) فقط کاربران منتخب اجازه دسترسی دارند. بلاکچینهای مجاز (Permissioned Blockchain) نیز ترکیبی از بلاکچینهای عمومی و خصوصی هستند که هر کسی میتواند تا زمانی که از مدیران برای انجام یک کار مجوز داشته باشد، به آن دسترسی داشته باشد.
بلاک چین عمومی چیست؟
بلاک چین عمومی، بلاکچینی است که در آن هر کسی میتواند آزادانه به فعالیتهای اصلی شبکه بلاک چین بپیوندد و در آن شرکت کند. هر کسی میتواند فعالیتهای جاری شبکه بلاکچین عمومی را ببیند و در آن فعالیت کند؛ که این امر باعث ایجاد ویژگی غیر متمرکز بودن آن میشود. افراد درون شبکه میتوانند تمام فعالیتهای آن را مدیریت کنند.
بلاک چین خصوصی چیست؟
شرکتکنندگان تنها از طریق دعوتنامهای که هویت یا سایر اطلاعات مورد نیاز آن معتبر بوده و تأیید شده باشد، میتوانند به شبکه بلاک چین بپیوندند. اعتبارسنجی توسط اپراتورهای شبکه یا توسط یک پروتکل مشخص که از طریق قراردادهای هوشمند یا سایر روشهای تأیید خودکار پیادهسازی شده است، انجام میشود.
بلاک چین مجاز چیست؟
بلاک چینهای مجاز ترکیبی بین بلاک چینهای عمومی و خصوصی هستند و از گزینههای زیادی برای سفارشیسازی پشتیبانی میکنند.