شاید افراد مبتلا به کمردرد را دیده باشید که کمربند می بندند؛ این کمربندها در اشکال، اندازه ها و بنا به شرایط بیمار در دسترس است. یک کمربند طبی تجویزی می تواند به کاهش درد، تامین حمایت لازم، اصلاح موقت وضعیت بدن و پیشگیری از صدمات بیشتر کمک کند.
چه زمانی باید از کمربند طبی استفاده کنم؟
کمربند طبی که به آن کرست هم گفته می شود، به صورت موقتی برای افرادی تجویز می شود که به مشکل کمردرد مبتلا هستند. متخصص ارتوپد، متخصص ستون فقرات یا فیزیوتراپ می تواند کمربند طبی را بنا به شرایط زیر تعیین کند:
- کمردرد متوسط تا شدید
- برای بعد از عمل
- ناپایداری تروماتیک ستون فقرات
- شکستگی فشاری مهره
- درد پوسچرال (ناشی از شکل بد بدن)
- شکل نامناسب بدن
- اسکولیوز دژنراتیو
انواع کمربند طبی
انواع مختلفی از کمربندهای طبی در بازار در دسترس است: باکیفیت، بی کیفیت، گران، ارزان، بریس قسمت های مختلف کمر (وسط و پایین ستون فقرات و دنبالچه). همچنین، طراحی های مختلف و بسیاری به وسیله موادی مثل مواد کشسان، پلاستیک نرم، پلاستیک سفت، فلز، چسب ولکرو و بندی نیز برای کمربندهای طبی وجود دارد. باید کمربندی را پیدا کنید که:
- کاملا اندازه شما باشد.
- راحت باشد
- تکیه گاه و حمایت کافی را فراهم کند.
- کمی در کاهش دردتان موثر باشد.
مزایای کمربند طبی
با ساز و کارهای اولیه استفاده از کمربند طبی می توان به موارد بالا دست پیدا کرد. البته مکانیزم کاهش درد آنها با نوع طراحی بریس تغییر می کند، اما کمربند طبی به طور کلی با مزایای زیر همراه است:
- حمایت بهتری از ستون فقرات ایجاد می کند. کمربند می تواند به افزایش پایداری ستون فقرات آسیب دیده یا دارای ضعف ساختاری کمک می کند. کمربند طبی با حفظ بالاتنه در حالت ایمن و تامین حمایت کافی از شکل مناسب بدن به ایجاد فضای مناسبی برای آسیب دیدگی فعلی و پیشگیری از صدمات بیشتر کمک می کند.
- کاهش فشار روی ساختار ستون فقرات. کمربند طبی به برداشته شدن بخشی از وزنی که به صورت روی پایین کمر وارد و نتیجتا کاهش فشار روی مفاصل، دیسک ها و عضلات کمک می کند. بنابراین کمربندی طبی می تواند با کاهش فشار وارد بر ستون فقرات، به کاهش تنش عضلانی دردناکی که یک واکنش محافظتی شایع بعد از آسیب دیدگی است، کمک کند.
- کاهش بازه حرکتی در دوره درمان. از کمربند طبی برای پیشگیری یا محدود کردن حرکات دردناکی مثل چرخیدن ستون فقرات یا خم شدن به جلو، عقب یا کناره ها استفاده می شود. محدودیت حرکات و وضعیت های دردناک بدن، در افزایش آگاهی از شکل درست بدن و رعایت آگاهانه آن برای کمک به سلامتی کمر نیز موثر است.
- کاهش ریزحرکت های بین مهره ها. با استفاده از کمربند، همچنین جلوی ریزحرکت ها اضافه در بخش های خاص یا دارای شکستگی مهره در ستون فقرات نیز گرفته می شود و نتیجتا به محدود کردن درد ناشی از تنش عضلانی و آسیب دیدگی مفصلی یا ریشه عصب منجر می شود.
ترکیب استفاده از کمربند طبی در فرایند درمان در بعضی از مطالعات موثر واقع شده و سرعت کاهش درد در مقایسه با استفاده صرف از فیزیوتراپی و داروی مسکن، بهبود می یابد. اما به مطالعات بیشتری برای تایید این یافته ها نیاز است.
آیا بستن کمربند طبی برای کمردرد خوب است؟ آیا کمربند موثر است؟
کمربند را در واقع می توان پل میان بد و خوب بودن دانست. بستن کمربند بعد از جراحی کمر و طبق دستور جراح ستون فقرات خوب است. بستن کمربند در افراد مبتلا به درد پوسچرال و انحراف ستون فقرات، باعث می شود که فشار وارد بر ستون فقرات در کمترین حالت خود قرار بگیرد و به محافظت از دیسک ها، اعصاب نخاعی و استخوان های ستون فقرات در مقابل آسیب دیدگی کمک شود.
نحوه بستن کمربند طبی
پوشیدن درست کمربند طبی برای حداکثرسازی اثرگذاری آن ضروری است. در اینجا گامهایی برای پوشیدن کمربند آورده شده است:
- دستورالعمل روی بسته بندی را بخوانید؛ با اکثر کمربندها، راهنمای بستن و جای قرارگرفتن آن ارائه می شود.
- بستن بعضی از کمربندها کمی سخت است، بنابراین از کمک گرفتن در پوشیدن آن خجالت نکشید؛ یک مراقب درمانی می تواند به شما کمک کند.
- اندازه کمربند، یک نکته اساسی است؛ آن باید ناحیه آسیب دیده را پوشش داده و پایداری و در عین حال انعطاف لازم برای کمر را فراهم کند.
- لباس گشاد و بدون دکمه و زیپ بپوشید.
- برای جلوگیری از بروز جوش های پوستی، کمربند را روی پیراهنتان بپوشید.
- در صورت بروز خارش، سوزش یا افزایش درد باید کمربند را باز کنید و این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.
چطور از یک کمربند مراقبت کنیم؟
نظافت و شستشوی کمربند از جنس مواد قابل شستشو با اب و صابون، روشی ایمن به شمار می رود. از سفیدکننده و شوینده های قوی استفاده نکنید؛ شستشوی دستی همیشه از ماشین لباسشویی مطمئن تر است، اما زیاد آن را فشار ندهید چون احتمال پارگی آن وجود دارد. کمربندهای پلاستیکی یا نخی را می توان با مواد ضدعفونی کننده تمیز کرد. قبل از استفاده مجدد، آن را خوب خشک کنید.
عوارض جانبی استفاده از کمربند طبی
شواهد علمی کمی درباره ایمنی استفاده طولانی مدت کمربند وجود دارد. توصیه می شود که سریعا بعد از اتمام دوره تجویزشده، استفاده از کمربند را متوقف کنید؛ دلیل اصلی این موضوع هم احتمال بروز ضعف عضلانی است. جوش های پوستی و عادت به استفاده از کمربند نیز از موارد گزارش شده دیگر است. اعتماد بی دلیل و حمایت روانی از استفاده طولانی مدت تر از کمربند، از اشتباهات بعضا رایج در بیماران مبتلا به کمردرد است. با توجه به تمامی عوارض اشاره شده ناشی از بستن کمربند، بهتر است که با یک متخصص ستون فقرات مشاوره داشته باشید.
آیا باید موقع خواب هم کمربند ببندم؟
اکثر کمربندهای نرم برای استفاده در زمان بیداری و برای تامین حمایت لازم از برداشتن اجسام سنگین و فعالیت های دیگر طراحی شده اند. همینطور، ابزار اصلاح شکل بدن در بهبود راستای شانه و پشت در زمان نشستن، ایستادن و پیاده روی موثر است. هیچ یک از کمربندها، امتیاز خاصی را برای استفاده در زمان ارائه نمی کند و درد بیشتری را برای بیمار به همراه می آورد.
با توجه به طراحی کمربند برای استفاده در زمان صاف بودن کمر، همین موضوع بخش بزرگی از روز را پوشش می دهد و معمولا لازم نیست که در زمان خواب نیز آن را به تن کنید. اما بعضی انواع کمربندها به طور خاص برای کاهش کمردرد در زمان خواب طراحی شده و راحتی ناشی از مواد سازنده آن باعث شده که حمایت بریس از کمر در طول شب نیز ممکن شود. استفاده طولانی و حتی شبانه کمربندهای سفت از سوی پزشکان معمولا برای شرایطی مثل اسکولیوز تجویز می شود.