شاید اتفاق افتاده است که شما برای خرید لپ تاپ به یک فروشگاه مراجعه و با لیست متنوعی از محصولات با کارایی های متفاوت روبه رو شده باشید اما خیلی از ویژگی ها را نمی دانستید و حتی از روی بی توجهی بالا ترین ان را انتخاب کرده اید که در نهایت هیچ تفائتی به حال شما نداشته است جز پول بیشتر.اما شناخت کارایی های و ویژگی ها و تاثیر انها بر کار ما و نیاز ما بحث مهمی است که در این مقاله به ان می پر دازیم.این بحث تا اندازه ای تخصصی و قابل اموزش است اگر به طور خلاصه بخواهید در این مقاله خواهید یافت.
هفته نامه عصر ارتباط در ویژه نامه خرید لپ تاپ، به بررسی معیارهای یک خرید خوب لپ تاپ می پردازد.
متاسفانه خیلی از کاربران بعد از خرید لپتاپ، پس از مدتی به نوعی آن را مناسب کار و نیاز خود نمیدانند، در حالیکه ممکن است پول زیادی هم بابت خرید آن داده باشند. قدرت پردازشی کم، عدم توانایی در اجرای بازیها با سرعت مطلوب، کمبود فضا برای ذخیرهسازی اطلاعات، وزن بالا یا مدت شارژ کم، مشکلاتی بوده که خیلی از کاربران پس از خرید لپتاپ خود با آنها مواجه میشوند. این مشکلات را قبل از خرید لپتاپ، با یک انتخاب آگاهانه، درست و مطابق با نیاز، میتوان بررسی کرد. برطرف کردن خیلی از این کمبودها، بسیار ساده است.
به عنوان مثال با یک پیشبینی درست میتوانید تشخیص دهید که به چه میزان فضای هارددیسک برای لپتاپ خود نیاز دارید یا چه پورتهایی و حتی چه تعداد پورتهای ورودی و خروجی باید روی لپتاپ شما تعبیه شده باشد. پاسخ به این سوالات واقعا راحت است. در عوض ما در ادامه فاکتورهای مهمتر دیگری که برای تصمیمگیری در مورد آنها، ممکن است به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشید را باز خواهیم کرد. این فاکتورها به ترتیب پردازنده مرکزی، پردازنده گرافیکی، اندازه و وزن لپتاپ است. مطمئن باشید با اطلاعاتی که درمورد این شاخصها دریافت میکنید و با کمک اطلاعات درج شده در مشخصات فنی لپتاپ خود، خیلی ساده میتوانید مدل موردنیاز خود را انتخاب کنید. فراموش نکنید که هنگام انتخاب لپتاپ، سلیقه هم تا حدود زیادی دخالت دارد. ممکن است چندین مدل مشابه را پیدا کنید که تفاوت چندانی از نظر سختافزار و قدرت پردازشی نداشته باشند، در این مواقع، تنها سلیقه شما است که مشخص میکند کدام مدل را بردارید.
پردازنده مرکزی(CPU)
شک نکنید که پردازنده، مهمترین و اصلیترین قطعه در یک لپتاپ است. پردازنده، علاوه بر آن که قدرت پردازش یک لپتاپ را مشخص میکند، روی برخی خصوصیات و ویژگیهای دیگر نیز تاثیر میگذارد که مهمترین آنها، مدت شارژ یا میزان مصرف انرژی است.
بطور کلی پیشرفت فناوری ساخت پردازندهها در دو جهت اصلی حرکت میکند، اول افزایش کارایی و سرعت و دوم کاهش مصرف انرژی. همین اصل ساده باعث میشود تا به شما توصیه کنیم همیشه لپتاپی را انتخاب کنید که پردازنده آن مبتنی بر جدیدترین و به روزترین فناوری موجود باشد. متاسفانه دستهبندی پردازندههای لپتاپ براساس کارایی آنها کار دشواری است و شاید با انجام این کار شما کمی سردرگم شوید و مدلهای مختلف یک خانواده از پردازندهها را در دستههای مختلف ببینید. به جای این کار، تصمیم گرفتیم پردازندههایی که در لپتاپهای موجود استفاده میشوند را در چندین جدول لیست کنیم و امتیاز آنها را در چندین تست مختلف، بیاوریم. به این ترتیب با مقایسه امتیازها به راحتی به اختلاف کارایی میان پردازندههای مختلف پی خواهید برد. به علاوه،برای اینکه با پردازندههای مختلف که روی لپتاپها استفاده میشوند، آشنا شوید، آنها را در چند دسته کلی معرفی میکنیم.
-پردازندههای Core i7
پیشرفتهترین و سریعترین پردازندههایی که تا به امروز برای لپتاپها عرضه شدهاند، پردازندههای Core i7هستند. این پردازندهها در دو دسته دو هستهای و چهار هستهای طراحی شدهاند. البته مدلهای دو هستهایCorei7، هنوز در لپتاپها بطور گسترده مورد استفاده قرار نگرفتهاند. مدلهای دو هستهای این پردازندهها در دسته پردازندههای Arrendale قرار گرفته که با استفاده از فناوری ۳۲ نانومتری تولید میشوند و پردازنده گرافیکی مجتمع نیز روی خود دارند اما در مقابل هماکنون لپتاپهای زیادی در بازار پیدا خواهید کرد که با چهار هستهایهای ۴۵ نانومتری Core i7 پیکربندی میشوند. این لپتاپها معمولا در مدلهای ۱۶ اینچ به بالا بوده که به عنوان لپتاپهای جایگزین دسکتاپ (DTR) موردتوجه قرار میگیرند. همانطور که در جدول مشاهده میکنید، توان مصرفی این مدلها بالا بوده(۴۵ و ۵۵ وات) که نشانه مصرف بالای انرژی در آنها است.
این خصیصه، طول شارژ باتری را به شدت کاهش داده و تنها راه بالا نگه داشتن زمان شارژ نیز استفاده از باتریهای حجیمتر با ذخیرهسازی بالاتر خواهد بود. به همین دلیل این پردازندهها به لپتاپهای بزرگ اختصاص یافته است. امتیازهای درج شده در جدول به خوبی نشان میدهد که در لپتاپهای جدید، بالاترین کارایی و سرعت پردازش به پیکربندیهای مجهز به پردازندههای Core i7 اختصاص دارد. اگر وزن و اندازه لپتاپ برای شما مهم نبوده و تنها دنبال یک مدل با قدرت پردازشی بسیار بالا با تواناییهای Multi Tasking فراوان هستید، گزینهای بهتر از چهار هستهایهای Core i7 پیدا نخواهید کرد. فراموش نکنید که این پردازندهها به تکنولوژی Hyper Threading نیز مجهز بوده و از دید سیستمعامل، به نوعی یک پردازنده هشت هستهای خواهند بود!
-پردازندههای Core i3/i5
اکثر لپتاپهای سریع و خوشقیمتی که ما این روزها به کاربران پیشنهاد میکنیم، به پردازندههای Corei5 یاCore i3 هستند. هر دوی این پردازندهها، در خانواده Arrendale قرار میگیرند و تمامی مدلهای آنها دارای پردازنده گرافیکی مجتمع Intel HD Graphics روی خود هستند. تفاوت موجود میان این پردازندهها نیز تنها فرکانسهای عملیاتی بالاتر و همچنین پشتیبانی از فناوری Turbo Boost برای مدلهای Core i5 است. Turbo Boost یک قابلیت بسیار جالب و تاثیرگذار بوده که اینتل اخیرا در برخی پردازندههای خود به کار گرفته است.
این فناوری بسته به بار پردازشی موجود روی هستههای پردازشی، فرکانس عملیاتی آنها را بطور خودکار اورکلاک میکند که باعث افزایش سرعت پردازنده میشود. جالب اینکه این افزایش فرکانس به نحوی صورت میگیرد که مصرف پردازنده هیچگاه از حداکثر توان مصرفی (TDP) اعلام شده برای آن تجاوز نمیکند. اگر به جداول نگاهی بیندازید، خواهید دید که پردازندههای Core i5 تقریبا در تمام شرایط از دوهستهایهای Core 2Duo سریعتر هستند و تنها یکی دو مدل از Core 2ها آن هم به دلیل فرکانسهای عملیاتی بسیار بالاتر(نزدیک ۳ گیگاهرتز)، چند درصدی میتوانند سریعتر باشند. سریعترین دو هستهای Core i5 هم اکنون مدل i5-54OMاست که از فرکانس عملیاتی ۵۳/۲ گیگاهرتز بهره میبرد. حتی مدلهای Core i3 که در لپتاپهای ارزان قیمت به کار گرفته میشوند نسبت به Core 2های هم سطح خود، سریعتر وکممصرفتر بوده و از هر لحاظی به آنها ترجیح داده میشوند.
پردازندههای Core i3/i5 همگی دو هستهای بوده و از فناوری Hyper Threading نیز بهره میبرند. اگر دنبال یک لپتاپ سریع و کممصرف در اندازههای ۱۳ تا ۱۵ اینچ باشید، پردازندههای Core i3/i5 حتما باید در آنها جا داشته باشد. این پردازندهها بهترین تعادل را میان کارایی، مصرف انرژی و مدت شارژ برقرار میکنند. قرار است در ماههای آینده، مدلهای کممصرفتر این پردازنده با ولتاژ کم(ULV) نیز عرضه شود.
-پردازندههای Atom
پردازندههای اتم، کممصرفترین راهحلهایی هستند که اینتل تا به امروز برای لپتاپها معرفی کرده است. این پردازندهها در لپتاپهای کوچک و سبک یا همان نتبوکها استفاده میشوند. پردازندههای اتم در کنار مصرف انرژی بسیار پایین، قدرت پردازشی نسبتا پایینی در مقایسه با سایر پردازندهها دارد. مدلهایی طراحی شده از این پردازندهها برای نتبوکها، تا به امروز همگی تکهستهای بوده که البته به تکنولوژی Hyper Threading نیز مجهز هستند.
نسل اول پردازندههای اتم که دو مدل معروف N270 و N280 جزو آنها هستند، کماکان بیشترین تنوع مدل نتبوک را به خود اختصاص داده است. البته به لحاظ مقایسه کارایی، این پردازندهها با نسل سوم کهPineview نام گرفته اختلاف زیادی ندارند ولی نسل دوم به لحاظ فناوری، تفاوتهای زیادی کرده و کنترلر حافظه و همچنین پردازنده گرافیکی مجتمع GMA 3150 را در دل خود جای داده است. کارایی پردازندههای اتم برای گشت و گذار در اینترنت، کار با نرمافزارهای سبک مثل نرمافزارهای آفیس و کاربردهای مشابه که به توان پردازشی بالا نیاز ندارند، کاملا جوابگو و کافی است.
یکی از ضعفهای پلتفرم اتم چه در نسل اول و چه در نسل دوم آن، عدم پشتیبانی از رمزگشایی و تسریع سختافزاری در پخش محتوای HD است. البته انویدیا در پلتفرم ION این مشکل را به خوبی برطرف کرده است. این پلتفرم نیز از پردازندههای اتم استفاده میکند. در بازار برخی نتبوکها مثل سری S12 از Ideapadهای لنوو را میتوانید پیدا کنید که از پلتفرم ON و پردازندههای اتم استفاده میکنند.
نتبوکها به دلیل استفاده از پردازندههای بسیار کممصرف اتم، معمولا طول شارژ بالایی دارند. در برخی مدلها مثل ۱۰۰SHA از اسوس، طول شارژ تا حدود ۱۱ ساعت نیز افزایش داشته است.
-پردازندههای Core 2
با عرضه چهار هستهایهای Core i7، تقریبا اثری از چهار هستهایهای Core 2 در بازار باقی نمانده و لپتاپهایی که با این پردازندهها پیکربندی میشوند، همگی دو هستهای هستند. البته ما در مورد دو هستهایهای Core 2 نیز نظر قطعی خود را دادهایم! Core i5ها و حتی Core i3ها در هر شرایطی این پردازندهها ترجیح داده میشوند. اگر دنبال لپتاپ بودید و گزینههای متعددی با دوهستهایهای Core i5/i3وCore 2 را مناسب خود دیدید، مدلهایی که از پردازندههای جدیدتر Corei3/i5 استفاده میکنند باید در ارجحیت قرار گیرند.
اما در بین پردازندههای Core 2 هنوز یک دسته از آنها هستند که ما به آنها علاقه زیادی داریم و آن مدلهای با ولتاژ بسیار پایین(ULV) است که به صورت SUxx00 نامگذاری میشوند. این پردازندهها جزو خانواده ۴۵ نانومتریهای Penryn با ۳ مگابایت کش L2 بوده و فرکانس عملیاتی آنها بین ۱۳۰۰ تا ۱۶۰۰ مگاهرتز است. کارایی این پردازندهها در حد مدلهای دو هستهایهای سریع Core 2 سری T5xxx بوده ولی مصرف انرژی بسیار کمی نیز دارند. لپتاپهای ۱۳ تا ۱۵ اینچ با کارایی بالا و مدت شارژ طولانی، معمولا از این نوع پردازنده استفاده میکنند. UL80Vt از اسوس، یکی از مدلهای ۱۴ اینچ سبک( ۲ کیلوگرم) و بیرقیب بوده که به این پردازندهها مجهز است. طول شارژ این مدل به بیش از ۱۲ ساعت نیز میرسد.
-پردازندههای Turion II و Phenom II
شاید کمتر از ۱۰درصد لپتاپهای موجود در بازار از پردازندههای ساخت AMD استفاده میکنند. دلیل اصلی این موضوع کارایی پایینتر و مصرف انرژی بالاتر در پردازندههای موبایل AMD در مقایسه با محصولات مشابه اینتل است. احتمالا مزیت عمده پلتفرم موبایل AMD را باید وجود پردازندههای گرافیکی قدرتمندتر و به خصوص پردازندههای گرافیکی مجتمع بهتر دانست. دو هستهایهای Turion II پردازندههای اختصاصی AMD برای پلتفرم موبایل این شرکت است. سریعترین مدل این پردازندهها، مدل M660 با فرکانس عملیاتی ۲۷۰۰ مگاهرتز، قدرتی در حد دو هستهای T7500 از خانواده Core 2ها دارد.
این در حالی است که اینتل حداقل ۲۰ مدل پردازنده دو و چهار هستهای سریعتر از R7500 در بین محصولات خود دارد. AMD، همانند پلتفرم دسکتاپ، پردازندههای فنوم۲ را در پلتفرم موبایل خود نیز جای داده است. فنوم۲ های موبایل مجموعا شامل هفت مدل دو، سه و چهار هستهای هستند. این پردازندهها نیز همانند Turion IIها، در رقابت سرعت و کارایی، از پردازندههای موبایل اینتل عقب افتاده و بهتر است اینگونه بگوییم که حرفی برای گفتن ندارند. به همین دلیل است که میبینیم AMDسرمایهگذاری زیادی روی پلتفرم موبایل خود به خصوص در بخش پردازنده مرکزی، نکرده است.
پردازندههای موبایل اینتل به لحاظ مصرف انرژی نیز برتری قابل توجهی نسبت به محصولات مشابه AMD دارند. آنچه که تا اینجا برای شما گفتیم، پردازندههای مهم بازار لپتاپ را کاملا پوشش میدهد. سایر پردازندههایی که از آنها نامی برده نشد مثل دوهستهایهای Pentium Dual Core، Athlon II و تکهستهایهای AthlonNeo، سلرون و سمپرون، محصولات جدیدی نیستند و همگی با آنها آشنا هستند. البته از خیلی از این پردازندهها، شاید در ماههای آینده دیگر خبری نباشد و پردازندههای جدیدتر جایگزین آنها شود. در ادامه بحث داغ و پرطرفدار پردازندههای گرافیکی در لپتاپها را دنبال خواهیم کرد.
-پردازنده گرافیکی (GPU)
بعد از پردازش سهبعدی در بازیهای کامپیوتری، پردازنده گرافیکی دو وظیفه اصلی دیگر در کامپیوترهای امروزی دارد، یکی پردازش دو بعدی و دیگری رمزگشایی و پردازش فرمتهای ویدیویی. خوشبختانه اکثر پردازندههای گرافیکی موجود اعم از مجتمع و مجزا، این دو وظیفه را به خوبی انجام میدهند. در مورد پردازش دو بعدی، اگرچه قدرت تمام پردازندههای گرافیکی برای این نوع پردازشها برابر نیست، ولی همگی حداقلهای لازم برای کاربردهای اکثر کاربران را دارند. در زمینه رمزگشایی محتوای ویدیویی نیز، تمامی پردازندههای گرافیکی جدید به موتورهای ویدیویی پیشرفتهای مجهز شدهاند که اینگونه عملیاتها را با سرعت بالا و روی پردازنده گرافیکی انجام میدهند.
چنانچه پردازنده گرافیکی فاقد این قابلیت باشد، عملیات رمزگشایی روی پردازنده مرکزی سیستم صورت میگیرد که نتیجه آن استفاده بیشتر از پردازنده مرکزی هنگام تماشای فرمتهای ویدیویی سنگین مثل H.264/MPEG4AVC، VC-1 و MPEG-2 و به نوعی کند شدن سیستم است. انتخاب پردازنده گرافیکی مورد نیاز شما کار نسبتا سادهای است. کافی است تصمیم بگیرید آیا میخواهید با لپتاپ خود بازی کنید یا خیر و اگر میخواهید بازی کنید، چه سطح کارایی و سرعت فریمی را از لپتاپ خود انتظار دارید. اگر به بازی کردن روی لپتاپ خود علاقه ندارید و یا اصلا کارایی لپتاپ در بازیها برای شما اهمیتی ندارد و ملاک نیست، دلیلی هم برای مانور دادن روی آن نبوده و انتخاب یک لپتاپ با پردازنده گرافیکی که قابلیتهای مالتیمدیای لازم را داشته باشد، برای شما کافی خواهد بود.
اما اگر بازی کردن یکی از اهداف اصلی خرید لپتاپ باشد، بسته به سرعت فریم و کیفیت گرافیکی که از لپتاپ خود انتظار دارید، باید دنبال یک مدل با پردازنده گرافیکی مناسب باشید. در کل بازی کردن با لپتاپ یک سرگرمی پرهزینه محسوب میشود، چراکه پردازندههای گرافیکی قدرتمند لپتاپها، قیمتهای بالایی دارند. این پردازندههای گرافیکی قدرتمند، مصرف انرژی در لپتاپ را به شدت تحتتاثیر خود قرار داده و طول شارژ را تا حد زیادی کاهش میدهند.
گول اسمها را نخورید
پردازندههای گرافیکی موبایل، معمولا دارای یک نسخه دسکتاپ با نام مشابه هستند. اما با این مشابهت رسمی نباید فکر کنید که پردازندههای همنام دسکتاپ و موبایل، کارایی یکسانی دارند. نسخه موبایل این پردازندهها، معمولا دارای واحدهای پردازشی کمتر و فرکانسهای عملیاتی پایینتر هستند. حتی اگر تعداد واحدهای پردازشی نیز یکسان باشد، ولی معمولا برای نسخه موبایل از فرکانسهای عملیاتی پایینتری استفاده میشود تا میزان مصرف انرژی آن کاهش یابد.
به عنوان مثال نسخه دسکتاپ پردازنده گرافیکی رادئون HD 5870 دارای ۱۶۰۰ سایهزن یکپارچه، ۸۰ واحد پردازشی TMV و ۳۲ واحد ROP است. در حالیکه نسخه موبایل این پردازنده گرافیکی دقیقا نصف این واحدهای پردازشی را در دل خود دارد. بنابراین نامگذاریها در پردازندههای گرافیکی موبایل، ملاک خوبی برای مقایسه این پردازنده با مدلهای مشابه دسکتاپ نبوده و تنها به شما کمک میکند موقعیت این پردازندههای گرافیکی را در بین سایر پردازندههای گرافیکی موبایل پیدا کنید.
سرعت فریم
همانطور که در جدولها میبینید، ما سرعت فریم پردازندههای گرافیکی مختلف را در چند بازی آوردهایم. سرعت فریم، بهترین شاخص برای سنجش عملکرد سیستم و به خصوص پردازنده گرافیکی در یک بازی است. برای بالا بردن سرعت فریم در یک بازی دو راه وجود دارد یا قدرت سختافزاری و به خصوص پردازنده گرافیکی سیستم را بالا ببرید یا سطح جزییات گرافیکی درون بازی را کاهش دهید. دستهبندی زیر ایده خوبی برای درک سرعت فریمهای مختلف به شما میدهد.
۳۰-۲۵ فریم بر ثانیه: حداقل سرعت فریمی که برای بازی کردن به شما توصیه میکنیم. این سرعت فریم مشابه تماشای یک فیلم یا قطعه ویدیویی است.
۴۰-۳۰ فریم بر ثانیه: وقتی سرعت فریم شما در این محدوده باشد، بازی بسیار نرم و جذابی را دنبال خواهید کرد و تنها ممکن است در برخی صحنهها و لحظهها، سرعت فریم کمی افت کند یا اصطلاحا تصویر گیر کند. بهتر است تنظیمات و سطح جزییات گرافیکی بازی و همچنین رزولوشن را طوری تنظیم کنید که سرعت فریم متوسط در این محدوده قرار گیرد.
۶۰-۴۰ فریم بر ثانیه: سرعت فریم ایدهآل برای بازی کردن، همین محدوده است. حتما میدانید که برای چشم انسان سرعت فریمهای بالای ۶۰ ثانیه قابل درک نیستند. اگر سرعت فریم متوسط سیستم شما در یک بازی، در این محدوده قرار گیرد باید خیلی خوشحال باشید. البته این محدوده از سرعت فریم را تنها زمانی توصیه میکنیم که سطح جزییات درون بازی در حداکثر مقدار ممکن قرار گرفته باشد وگرنه من شخصا ترجیح میدهم تا با سرعت فریم در محدوده ۳۰ تا ۴۰ بازی کنم ولی سطح جزییات گرافیکی بالاتری را داشته باشم.
اگر سرعت فریم شما در یک بازی بالاتر از ۶۰ فریم در ثانیه و حتی نزدیک به ۱۰۰ فریم بر ثانیه شد، شک نکنید که یک پردازنده گرافیکی قدرتمند دارید و یا یک بازی قدیمی با موتور گرافیکی کهنه را بازی میکنید! در سرعت فریمهای بسیار بالا، باید تمام جزییات گرافیکی درون بازی را روی حداکثر میزان خود قرار دهید و حتی تکنیک نمونهبرداری Anti Aliasing را نیز فعال کنید. همانطور که در جدولها میبینید ما علاوه بر سرعت فریم پردازندههای گرافیکی در بازیهای مختلف، از عبارتهای Low، MED و HIGH و ULTRA در کنار سرعت فریم استفاده کردهایم. این عبارتها بیانگر سطح جزییات گرافیکی درون بازی بوده و به ترتیب به سطح پایین، متوسط، بالا و حداکثر جزییات اشاره میکنند. با این اطلاعات به راحتی خواهید فهمید که لپتاپ شما در بازیهای نام برده، حدود چه امتیازی را به دست میآورد.
چنانچه لپتاپ شما حتی یک دو هستهای سریع از خانواده Core 2 یا Core i3/i5 داشته باشد، با پردازندههای گرافیکی موجود در جدول به راحتی به سرعت فریمهای درج شده خواهید رسید. لازم به ذکر است که این اعداد، سرعت فریمهای متوسط در طول یک تست زماندار هستند. در ادامه پردازندههای گرافیکی مختلفی را که در لپتاپها دیده میشوند، به شما معرفی خواهیم کرد.
Mobility Radeon HD 5000
این پردازندههای گرافیکی، اولین پشتیبانهای DirectX 11 برای لپتاپها هستند. این پردازندهها محصولات نسبتا جدیدی بوده و هنوز بطور گسترده در لپتاپها مورد استفاده قرار نگرفتهاند. این پردازندههای گرافیکی بسته به مدل، با حافظههای گرافیکی از نوع GDDR3 یا GDFDR5 جفت میشوند. این پردازندههای گرافیکی همگی با فناوری ۴۰ نانومتری ساخته شده، به علاوه از شکل بهبودیافته فناوری انحصاری AMD با نام PowerPlay نیز بهره میبرند که امکان مدیریت پویای مصرف توان را فراهم میکند. به همین دلیل رادئونهای سری HD5000 چه برای لپتاپها و چه برای کامپیوترهای دسکتاپ، مصرف انرژی بسیار کمی به خصوص در حالت Idleدارند. از آنجاییکه خیلی از وقتها، لپتاپ شما در همین حالت Idle و یا به بیان سادهتر در حالت پردازش دو بعدی است، این قابلیت تاثیر زیادی در افزایش مدت شارژ باتری خواهد داشت. در کل برای گیمرها، رادئونهای سری HD 5000، پیشنهاد اول خواهد بود.
اگر واقعا دنبال یک لپتاپ سریع برای گیم هستید، پردازندههای گرافیکی خانواده HD 5700 و HD 5800 و همچنین پردازنده HD5650، گزینههای بدون رقیبی هستند. MSI در لپتاپهای جدید سری G خود، به خوبی از این پردازندهها بهره گرفته است. برخی مدلهای سری N61 نیز هماکنون با پردازندههای گرافیکی رادئون HD5730 پیکربندی میشوند. مدلهای نام برده همگی در بازار ما موجود هستند. البته شما با جستوجوی بیشتر، حتما لپتاپهای دیگری مجهز به رادئونهای سری HD 5000پیدا خواهید کرد. فقط باید دقت کنید که پردازندههای سریHD 5400، مدلهای ابتدایی خانواده HD 5000هستند و برای بازی کردن، گزینههای سریع و خوبی نیستند.
Geforce 300M
بزرگترین ایرادی که به پردازندههای گرافیکی انویدیا برای لپتاپها میتوان گرفت، شیوه نامگذاری آنها است. خیلی از پردازندههای گرافیکی جیفورس که هماکنون روی لپتاپها میبینید، نامهای متفاوتی داشته ولی در باطن یکی هستند. مهندسی بسیاری از این پردازندهها یکی بوده و تنها در برخی قابلیتهای جزیی با هم متفاوت هستند. در حال حاضر جیفورسهای سری ۳۰۰M، جدیدترین پردازندههای انویدیا برای لپتاپها هستند. این پردازندهها، همگی مبتنی بر DirectX 10.1 هستند. البته مدل GT320M از این قاعده مستثنی بوده و از DX 10پشتیبانی میکند چراکه این پردازنده در واقع جیفورس GT 220M تغییر نام داده است.
جیفورسهای سری۳۰۰M را این روزها بطور گسترده در لپتاپها میبینید، مدلهای ۳۲۰M، ۳۳۰M و ۳۱۰Mجزو معروفترین این پردازندهها هستند. اگر به امتیازهای درج شده برای این پردازندهها نگاهی بیندازید، خواهید دید که دو پردازنده۳۲۵M و ۳۳۰M، حداقلهایی هستند که از خانواده جیفورسهای ۳۰۰M برای بازی کردن میتوان پیشنهاد داد. البته این دو پردازنده، عملا دو چیپ یکسان هستند که تنها فرکانس عملیاتی هسته و واحد سایهزنی آنها با هم فرق میکند. این پردازندهها دارای ۴۸ سایهزن یکپارچه هستند. پردازنده جیفورس GTS360M که سریعترین گونه در این خانواده است، دارای ۹۶ سایهزن یکپارچه است. اختلاف این پردازنده با پردازنده GTS 350M نیز تنها در فرکانسهای عملیاتی است.
پردازندههای گرافیکی این خانواده نیز بر حسب مدل از حافظههای گرافیکی GDDR3یا GDDR5 استفاده میکنند. اگر به بازار سری بزنید، خواهید دید که پیدا کردن لپتاپهایی با پردازندههای گرافیکی جیفورس سری ۳۰۰M کار دشواری نیست و با تنوع زیادی مواجه خواهید شد. البته پردازندههای قدرتمند این خانواده مثل ۳۳۵M،۳۵۰Mو ۳۶۰M کمتر و حتی به ندرت روی لپتاپهای موجود دیده میشود ولی جیفورس ۳۳۰M به عنوان یک پردازنده متوسط به بالا و با قیمت مناسب، گزینه بسیار جذابی به نظر میرسد. شما میتوانید با کمتر از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، یک لپتاپ VAIO سری CW با همین پردازنده گرافیکی و پردازنده Core i5 داشته باشید. ما برای انتخاب لپتاپ توصیه میکنیم که قطعات آن به خصوص پردازنده مرکزی، پردازنده گرافیکی و نمایشگر آن مطابق با جدیدترین و به روزترین فناوریهای موجود باشد.
لپتاپهای موجود، علاوه بر پردازندههای گرافیکی مجتمع و پردازندههای گرافیکی مجزایی که در بالا معرفی کردیم، با پردازندههای گرافیکی قدیمیتری نیز پیکربندی میشوند. این پردازندههای گرافیکی قدیمیتر، به تدریج توسط پردازندههای گرافیکی که در بالا معرفی کردیم، جایگزین خواهند شد. با این حال، تعداد لپتاپهای مجهز به این پردازندههای گرافیکی هنوز زیاد بوده و به همین دلیل در ادامه مهمترین آنها را نیز به شما معرفی خواهیم کرد.
Mobility Radeon HD 4000
این پردازندههای گرافیکی، نسل قبل از پردازندههای HD 5000 بودند که البته هنوز هم در برخی لپتاپها دیده میشوند. به جز برخی مدلهای این خانواده که با فناوری ۴۰ نانومتری تولید میشوند، بقیه همگی از فناوری ساخت ۵۵ نانومتری بهره میبرند. این پردازندهها همگی مبتنی بر DirectX 10.1 هستند. رادئون HD 4650، حداقل پردازنده گرافیکی است که از این خانواده برای یک لپتاپ گیم توصیه میشود. قدرت این پردازنده گرافیکی چیزی معادل جیفورس GT 335M است. بدیهی است که پردازندههای قدرتمندتر این خانواده مثل HD 4830 یاHD4850، سرعت فریمهای بالاتری را به ارمغان خواهند آورد. اما پردازندههای ابتدایی این خانواده مثل HD4330، HD 4530 یا HD 4570 که همگی دارای ۸۰ سایهزن یکپارچه هستند، در مقایسه با پردازندههای گرافیکی جدیدتر سری HD 5000 یا جیفورس سری ۳۰۰M، شانسی برای انتخاب شدن نخواهند داشت.
Geforce 200M
این پردازندهها نیز همگی مبتنی بر DirectX 10.1 هستند. میان جیفورسهای سری ۲۰۰M و ۳۰۰M تفاوت زیادی دیده نمیشود. جیفورسهای سری ۲۰۰M بسته به مدل با فناوری ۴۰ یا ۵۵ نانومتری تولید ولی خانواده۳۰۰M همگی با فناوری ۴۰ نانومتری تولید میشوند. البته به نظر میرسد تا مدل GTS 260M که با فناوری ۴۰ نانومتری تولید میشوند. البته به نظر میرسد مدل GTS 260M که با فناوری ۴۰ نانومتری تولید میشود تفاوتی با جیفورسهای سری ۳۰۰M ندارد، چراکه این مدلها نیز حداکثر از ۹۶ سایهزن یکپارچه بهره میبرند. درحالیکه مدلهای سریعتر مثل GTX 260M یا GTX 285M که به سایهزنهای بیشتری مجهز شدهاند (حداکثر ۱۲۸ سایهزن یکپارچه)، همگی با فناوری قدیمیتر ۵۵ نانومتری تولید میشوند. البته این مدلهای سریعتر، همانطور که در جدولها نیز میبینید، توان مصرفی بسیار بالاتری نیز دارند. جیفورس GTX 285M، کماکان یکی از سریعترین پردازندههای گرافیکی معرفی شده تا به امروز برای لپتاپها به شمار میآید.
Geforce 100M
بیشتر پردازندههای گرافیکی پرکاربرد این خانواده، جیفورسهای سری ۹ تغییر نام یافته هستند که چند قابلیت جدید مثل Hybrid SLI به آنها اضافه شده است. این پردازندهها همگی مبتنی بر Direct X 10 هستند و بسته به مدل با فناوری ۶۵ یا ۵۵ نانومتری تولید میشوند.
پردازندههای گرافیکی مجتمع
تنوع پردازندههای گرافیکی مجتمع بسیار زیاد است. با عرضه پردازندههای خانواده Arrendale، یک تحول بزرگ نیز در پردازندههای گرافیکی مجتمع صورت گرفت؛ بطوریکه پردازنده گرافیکی مجتمع از تراشه مادربورد به داخل پردازنده انتقال پیدا کرد. ضمن اینکه هماکنون پلتفرمهای مجهز به گرافیک قابل سوئیچ (SwitchableGraphics) محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند. در این پلتفرمها، یک پردازنده گرافیکی مجزا و یک پردازنده گرافیکی مجتمع روی لپتاپ قرار میگیرند. درایور کارت گرافیکی با توجه به بار پردازشی موجود و توان گرافیکی مورد نیاز، یکی از پردازندهها را فعال میکند.
طبیعی است که پردازنده گرافیکی مجزا، توان پردازشی بالاتر و مصرف انرژی بیشتری دارد و تنها زمانی که در بازیهای سه بعدی یا سایر کاربردهای مشابه با پردازش سهبعدی بالا قرار دارید، فعال میشود. گرافیک قابل سوئیچ بازده بسیار خوبی برای صرفهجویی در مصرف انرژی و افزایش مدت شارژ باتری دارد. اگر دنبال یک پردازنده گرافیکی مجتمع نسبتا قوی هستید که بتوانید بازیهای سه بعدی سبک را در سطح جزییات پایین اجرا کند و از عهده پردازش ویدیویی نیز برآید، باید بدانید که تمام پردازندههای گرافیکی مجتمع دارای این قابلیت نیستند. پلتفرم Atom با پردازندههای گرافیکی مجتمع GMA 950 یا GMA 3150 جزو همین پردازندههای گرافیکی ضعیف به شمار میآیند. البته در مورد نتبوکها انتخاب شما محدود بوده و برای فرار از این وضعیت، نهایتا میتوانید از پلتفرم ION با پردازندههای Atom استفاده کنید. پلتفرم ION از چیپست جیفورس ۹۴۰۰M بهره برده و دارای تواناییهای گرافیکی بسیار خوبی است. ۱۶ سایهزن یکپارچه، پشتیبانی از DirectX 10 و موتور ویدیویی PureVideo HD، تمام نیازهای ابتدایی یک کاربر نتبوک را برطرف خواهد کرد.
برخلاف نتبوکها، برای لپتاپها، انتخابهای بسیار زیادی وجود داشته و پردازندههای گرافیکی قدرتمندتری نیز به چشم میخورند. برای پلتفرم اینتل، هر دو پردازنده گرافیکی GMA 4500M HD و HD Graphics دارای امکانات لازم برای پردازش و رمزگشایی فرمتهای مختلف HD هستند. به علاوه برخلاف سایر پردازندههای گرافیکی مجتمع اینتل، HD Graphics قدرت پردازش سهبعدی در حد رقبای AMD و انویدیای خود را پیدا کرده و میتواند بازیهای سبک را با جزییات پایین با سرعت فریمهای قابل تحمل اجرا کند! در نهایت اگر اختلاف قیمت فاحشی وجود نداشته باشد، پردازندههای گرافیکی مجزای ابتدایی، به پردازندههای گرافیکی مجتمع ترجیح داده میشوند.
وزن و اندازه
به نظر من وزن و اندازه لپتاپ را نمیتوان بطور جداگانه بررسی کرد. در اکثر شرایط میان این دو فاکتور رابطه کاملا مستقیم وجود دارد. طبیعی است که با بزرگتر شدن اندازه لپتاپ، وزن آن بیشتر میشود. آنچه که لپتاپهای هماندازه را از هم متمایز میکند، جنس به کار گرفته شده در ساخت بدنه و همچنین قطعات آنها بوده که وزن آنها را تا حدودی متفاوت کرده است. اصولا اولین سوالهایی که برای انتخاب یک لپتاپ باید از خودتان بپرسید این است که این لپتاپ را کجا استفاده خواهید کرد؟ آیا آن را زیاد و مداوم حمل خواهید کرد؟ اندازه صفحهنمایش آن چقدر باید باشد؟ در ادامه بسته به اینکه جواب این سوالها چه باشد، میتوانید راهحلها و پیشنهادهای ما را دنبال کنید.
لپتاپ جایگزین دسکتاپ
ممکن است شما فضای کافی برای یک کامپیوتر دسکتاپ را نداشته باشید و بخواهید به جای آن از یک لپتاپ استفاده کنید. در این صورت حتما صفحهنمایش بزرگ حداقل ۱۶ یا ۱۷ اینچی را انتظار خواهید داشت. به علاوه ممکن است به قدرت سختافزاری خیلی زیاد، از جمله پردازنده چهار هستهای، پردازنده گرافیکی قوی و حافظه و هارددیسک با حجم بالا نیز نیاز داشته باشید. لپتاپهایی با این خصوصیات را DTR یا جایگزین دسکتاپ مینامند. این لپتاپها ۱۶ اینچ یا بزرگتر بوده و قدرت سختافزاری بالایی نیز دارند. این لپتاپها بسته به پیکربندی خود ممکن است پردازندههای مختلفی شامل دو هستهای یا چهار هستهای داشته باشند. شما باید در بین پیکربندیهای مختلف، مدل متناسب با نیاز خود را انتخاب کنید. اگر به یک پردازنده خیلی قوی نیاز داشته باشید، پیکربندیهای مجهز به چهار هستهایهای
Core i7 بهترین گزینه برای شما خواهند بود. وزن لپتاپهای جایگزین دسکتاپ بسته به اندازه، قطعات استفاده شده مثل هارددیسک و همچنین جنس بدنه متغیر است. مدلهای ۱۶ اینچ معمولا بین ۷/۲ تا ۹/۲ کیلوگرم وزن دارند. این عدد برای مدلهای ۱۷ اینچ تا ۲/۳ کیلوگرم نیز بالا میرود. در مورد مدلهای ۱۸ اینچ نیز دیده شده است که وزن دستگاه تا ۸/۳ کیلوگرم بالا میرود. البته همانطور که گفته شد جنس بدنه و قطعات بهکار گرفته شده در دستگاه تاثیر زیادی روی وزن آن میگذارد. مثلا استفاده از هارددیسکهای جامد یا بدنه گرافیکی موجب کاهش وزن دستگاه میشود. لپتاپهای جایگزین دسکتاپ به دلیل قدرت سختافزاری بالایی که دارند، از قطعات پرمصرفی نیز استفاده میکنند. به همین دلیل این لپتاپها معمولا از باتریهای بزرگ با ظرفیت بالا استفاده میکنند که این موضوع، خود باعث بالا رفتن وزن آنها میشود.
به علاوه، معمولا از این لپتاپها نباید انتظار طول شارژ بالایی را داشت و هنگام کار با آنها باید نزدیک بودن به پریز برق را درنظر داشته باشید. البته داشتن یک باتری شارژ شده اضافی تا حدودی میتواند این مشکل را برطرف کند. لپتاپهای جایگزین دسکتاپ از نظر پورتهای ورودی و خروجی با هیچ محدودیتی مواجه نیستند. فضای زیاد روی این لپتاپها امکان تعبیه پورتهای مورد نیاز کاربر به تعداد کافی را فراهم میکند.
لپتاپهای ۱۵ اینچ
واقعا برای من خیلی عجیب است که چرا خیلی از کاربران بدون هیچ دلیلی، همان ابتدا سراغ لپتاپهای ۱۵ اینچی میروند ولی بعد از مدتی متوجه میشوند که لپتاپ آنها سنگین است و توانایی حمل و نقل طولانی و مداوم آن را ندارند! برای من جا به جا کردن یک لپتاپ ۷/۲ کیلوگرمی آن هم برای مدت طولانی کار غیرقابل تحملی است، به علاوه اندازه لپتاپ نیز خیلی بزرگ به نظر میرسد. ضمنا از این موضوع نباید غافل شد که هر چه لپتاپ بزرگتر باشد، امکان استفاده از قطعات قدرتمندتر در آن بیشتر است، چراکه بزرگتر شدن لپتاپ مزایایی چون دفع راحتتر گرما، امکان به کارگیری خنککنندههای قویتر، وجود فضای کافی برای در نظر گرفتن قطعات و پورتهای بیشتر را دارند.
البته هم اکنون خیلی از لپتاپهای ۱۳ و ۱۴ اینچ نیمهسبک نیز هستند که سختافزار مشابه با خیلی از مدلهای ۱۵ اینچ را در خود دارند، در حالیکه تا ۷۰۰ گرم نسبت به این مدلها، سبکتر هستند. در هر صورت این مقدمه گفته شد تا فکر نکنید اگر در لیست قیمت فروشگاههای لپتاپ، مدلهای ۱۵ اینچی از همه بیشتر و پرتعدادتر است، این مدلها بهترین گزینه برای اکثر کاربران هستند. ۱۵ اینچها تنوع سختافزاری زیادی داشته و انواع پردازندهها و پردازشگرهای گرافیکی را در خود جای میدهند. لپتاپهایی که در این اندازه طراحی میشوند، بسته به نظر سازنده میتوانند در دسته لپتاپهای گیم یا مالتیمدیا قرار گیرند. مشخصات سختافزاری این لپتاپها با توجه به کاربرد آنها تعریف میشود. وزن ۱۵ اینچها معمولا بین ۶/۲ تا ۸/۲ کیلوگرم است. تنوع پورتهای تعبیه شده روی این لپتاپها معمولا زیاد بوده و باید به آن دقت کنید. تعداد پورتهای USBیکی از مواردی است که کاربران معمولا به آن دقت نکرده و دستگاهی خریداری میکنند که تعداد پورت USB مورد نیاز آنها را ندارد.
حتی یک پورت USB بیشتر در بسیاری از مواقع، راحتی و کمک بزرگی برای شما خواهد بود. برخی ۱۵ اینچهای جدید قدرت سختافزاری خیلی بالایی داشته و حتی چهار هستهایهای Core i7 نیز روی آنها دیده میشود. حتی خیلی از لپتاپهای گیم نیز در این اندازه طراحی میشوند. طول شارژ ۱۵ اینچها بسته به باتری و سختافزار به کار گرفته روی آنها متغیر بوده ولی وضعیت آنها به مراتب بهتر از لپتاپهای ۱۶ یا ۱۷ اینچی است. برای کاربرد عادی، ۱۵ اینچها دو ساعت و نیم دوام میآورند.
نیمهسبکهای ۱۳ و ۱۴ اینچ
من به لپتاپهای این اندازه و به خصوص ۱۳ اینچ علاقه زیادی دارم. در این سایز تعادل خوبی میان قابلیت حمل لپتاپ و قدرت سختافزاری آن وجود دارد. ۱۴ اینچها معمولا بین ۲ تا ۴/۲ کیلوگرم وزن دارند. در مقابل، ۱۳ اینچها معمولا بین ۵/۱ تا ۲ کیلوگرم وزن دارند. مدلهای بسیار سبک ۱۳ اینچی معمولا از فناوری ساخت و قطعات پیشرفتهای بهره میبرند که قیمت آنها را تا حد قابل توجهی بالا میبرد. وایوهای سری ۷، جزو همین ۱۳ اینچها، بسیار سبک و البته گرانقیمت هستند که قیمت آنها بسته به مشخصات سختافزاری در محدوده یک میلیون و ۷۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان است. لپتاپهای نیمهسبک از پیکربندیهای سختافزاری مختلفی بهره میبرند ولی دو هستهایها، حداکثر پردازندههایی است که روی آنها استفاده میشود. چنانچه در طراحی لپتاپ، طول شارژ بالا مد نظر باشد، معمولا از دو هستهایهای Core2 با ولتاژ بسیار پایین(ULV) روی این مدلها استفاده میشود. البته تا ماههای آینده سال جاری میلادی و با معرفی پردازندههای با ولتاژ پایین از خانواده Core i3/i5، این پردازندهها، جایگزین مدلهای کنونی Core 2 خواهند شد. برخی از مدلهای ۱۳ یا ۱۴ اینچ بسیار نازک و سبک، فاقد درایو نوری بوده که میتواند برای بعضی از کاربران مشکلساز باشد. البته این مشکل را با یک ذخیرهکننده نوری خارجی (External) به راحتی میتوان برطرف کرد ولی با این کار یکی از پورتهای USBدستگاه نیز اشغال خواهد شد.
لپتاپهای باریک سری X از MSI، نمونهای از همین دستگاهها بوده که فاقد ذخیرهکننده نوری هستند. در لپتاپهای نیمهسبک معمولا از پردازندههای گرافیکی قدرتمند استفاده نمیشود، چراکه اصولا لپتاپهای این اندازه برای بازی کاربردی ندارند، به علاوه در صورت استفاده، مدت شارژ باتری و مصرف دستگاه به شدت تحتتاثیر قرار میگیرد. لپتاپهای نیمهسبکی که از پردازندههای با ولتاژ پایین استفاده میکنند، معمولا طول شارژ بالایی دارند. اسوس در بین لپتاپهای با قابلیت حمل بالای خود(Superior Mobility)، مدلهای متنوعی با این خصوصیت دارد. اگر بخواهیم دستهبندی لپتاپهای نیمهسبک را دقیقتر کنیم، باید مدلهای ۱۲ اینچی را نیز به آن اضافه کنیم. ولی مدلهای ۱۲ اینچی که خصوصیات سختافزاری آن مشابه ۱۳ و ۱۴ اینچیها باشد، بسیار کم هستند و اکثر آنها در دسته نتبوکها طبقهبندی میشوند. به همین دلیل ما نیز آنها را در قسمت لپتاپهای بسیار سبک یا نتبوکها قرار دادیم.
بسیار سبکها (نتبوک)
نتبوک به دستهای از لپتاپها گفته میشود که وزن بسیار کمی داشته و از قدرت سختافزاری محدودتری نسبت به لپتاپها برخوردار هستند. نتبوکها در اندازههای مختلفی از ۷ تا ۱۲ اینچ طراحی و تولید شدهاند. بسته به اندازه، وزن نتبوکها نیز متغیر بوده و بین ۹۰۰ تا ۱۲۵۰ گرم متغیر است. البته برای اندازه ۱۰ اینچ که پرطرفدارترین سایز نتبوک به شمار میآید، این عدد معمولا حدود ۱۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ گرم است. در کل نتبوکها، جمع و جورترین و سبکترین لپتاپهای موجود به حساب میآیند. اما نتبوکها یک محدودیت بزرگ دارند و آن قدرت سختافزاری آنها است. Atom، سریعترین پلتفرمی است که تا به حال برای نتبوکها معرفی شده است.
قدرت پردازنده مرکزی و پردازنده گرافیکی در این پلتفرم تنها برای کاربردهای سبک مثل گشت و گذار در اینترنت، کار با نرمافزارهای آفیس یا سرویسهای آنلاین که پردازش توسط سیستم شما انجام نمیشود، مناسب است. البته در ماههای آینده، اینتل پردازندههای بسیار سریعتری شامل چند مدل دوهستهای برای نتبوکها عرضه خواهد کرد که قدرت این پلتفرم را تا حد قابل توجهی افزیش خواهد داد.
با این حال نتبوکها را نباید به چشم یک دستگاه قدرتمند و همهکاره نگاه کنید. در عوض نتبوکها بسیار سبک و کوچک هستند، آنها را به راحتی با خود حمل میکنید و از همه مهمتر اینکه مصرف انرژی بسیار کمی دارند. اسوس هماکنون چندین مدل نتبوک از خانواده EeePC معرفی کرده که طول شارژ آنها به بیش از ۱۱ ساعت میرسد. این مزیت باعث میشود که نتبوک برای کاربرانی که دنبال یک کامپیوتر با قابلیت حمل فوقالعاده بالا، شارژ طولانی و البته قدرت پردازشی در حد کاربردهای معمولی باشند، بهترین گزینه به حساب آید. نتبوکها معمولا دارای ۲ یا ۳ پورت USB، کارتخوان حافظه، خروجی ویدیویی VGA و پورت لن برای اتصال به شبکه هستند. اندازه کوچک نتبوکها مانع از تعبیه ذخیرهکننده نوری روی آنها میشود. این یکی از مهمترین کمبودهای نتبوک بوده که ممکن است برای خیلی از کاربران خوشایند نباشد. فضای هارددیسک نتبوکها نیز معمولا به حداکثر ۲۵۰ گیگابایت محدود میشود.